Maandelijks archief: april 2018

La Huerta de Valencia

In de Costa Blanca (provincie Valencia) bestaat een wijd en fijn vertakt irrigatie complex, zowel boven- als ondergronds. Het water wordt onttrokken aan de stuwmeren, de boeren gebruiken het om hun akkers te bevloeien. Door het beheerst omgaan met de aan- en afvoer van water is het gebied uiteindelijk na een lange strijd  geschikt geworden voor het verbouwen van gewassen.[1]

Het ontstaan van dit bevloeiingssysteem voert terug naar de 18e eeuw toen de bisschop van Cartagena, Don Luis Antonio de Belluga y Moncado, opdracht gaf om de moerasgronden aan de monding van de rivier de Río Segura om te zetten in vruchtbare landbouwgrond.[2]

[1] Titel ontleend aan: La Huerta de Valencia – Irrigatie op de vlakte, door P. van der Sluis, 25 dec. 2017.

[2] Bron: Wikipedia.

© Bram Zoon (2018)

De vooruitgang

La Marina, ooit een kleine vissersplaats, is nu een door toerisme gedomineerd dorp. Deze plek, kleiner dan een stad maar groter dan een dorp, bevindt zich tussen Guardamar del Segura en Santa Pola vlak langs de Middellandse Zee. Aan de hoofdstraat, de Avenida de la Alegria, ligt verscholen achter billboards dit kleine en bijzondere landgoed. Die borden schreeuwen de bezoekers en omwonenden toe dat hier binnenkort appartementen zullen verrijzen tegen scherpe prijzen.

Als je in La Marina bent vallen meteen urbanisaties op, het zijn  gebieden waar de villa’s en de appartementencomplexen van de toeristen staan of verrijzen. De kroon wordt gespannen door het uitgestrekte La Marina-Oasis dat aan de westzijde van het dorp, over de N-332, is gebouwd. Alles ademt hier de sfeer van de grote vooruitgang uit. De bevolking is in de afgelopen jaren toegenomen met meer dan 50%.

Het lijkt wel alsof iedereen hier ondernemer is gemaakt of geworden en geef ze eens ongelijk, men wil allemaal mee profiteren van de expansiedrift die hier heerst. Maar wat betekent dat voor het kleine landgoed, zal dat ook geofferd worden aan de maatschappelijke verbetering van haar bewoners. Misschien levert de grond van dit overblijfsel uit een voorbije tijd ook  veel geld op..?

© Bram Zoon (2018)

Verschroeide aarde

Aan de zuidkant van het Parc Natural del Hondo[1] bevindt zich langs de CV81 dit verbrande palmenbos. Toen ik het als argeloze fietser naderde moest ik onmiddellijk denken aan de militaire tactiek van de verschroeide aarde. Het vijandelijke gebied – dat verlaten moet worden – wordt tot op de grond toe verbrand, volledig vernietigd achtergelaten. Zelfs geen grassprietje mag overeind blijven. Weegt de prijs die de overwinnaars moeten betalen voor het verdrijven van de vijand op tegen de verliezen? Of, wat is er eigenlijk aan de hand met dit verwoeste terrein, vraag je je willekeurig af?

De vijand van het palmenbos is de rhynchophorus cruentatus die verjaagd moest worden. Deze rode palmkever en plaaginsect vreet gezonde palmen nietsontziend aan. Als alle bestrijdingsmethoden hebben gefaald is het verbranden van de palmbomen de enige oplossing die de telers hebben om verdere besmetting van hun gewassen te voorkomen.

Wie is winnaar, verliezer en van wat, vroeg ik me vervolgens af? Er tekenen zich twee situaties af.

 De prijs van de overwinning.

In het eerste geval is het patroon van aanvaller en verliezer vermengd. De overwinning moet duur worden betaald en kan wellicht niet opwegen tegen de verliezen. De gevolgen van het geweld, veroorzaakt door de mens, kunnen immers verschrikkelijk zijn? De wraakzuchtige verliezer heeft veroorzaakt dat de winnaar geen afweging van kosten en baten meer heeft kunnen maken?

De prijs van de overmoed

In het tweede geval wordt de mens door de natuur in de verdediging gedrongen. Hij moet zich neerleggen bij de suprematie van de natuur, de kever. Zijn pogingen om deze in zijn greep te krijgen moet hij, om erger te voorkomen, opgeven.

In het eerste geval is het bereik van het geweld ontelbare malen groter en in het andere geval blijft deze beperkt tot de ondernemer die, in weerwil van zijn bestrijdingsmethoden, zijn verlies moet nemen en het palmenbos ‘afschrijven’.

Het oorlogsgeweld zonder gezicht tegenover de natuur die de mens op zijn knieën dwingt.

[1] http://www.refugiomarnes.com/blog/activiteiten/vogelen-vogelgebieden/vogelgebied-alicante-el-hondo/

PS Maar misschien is dit allemaal irrationeel, als dat het geval mocht zijn, dan kan er alleen maar over de achtergrond van dit verbrande palmenbos worden gespeculeerd.

©Bram Zoon (2018)

De cirkelvormige tijd

 

‘Het leven is een wiel en het draait en ge ziet altijd iets nieuws en ge ziet altijd hetzelfde.’

Louis Paul Boon (1912 – 1979)

Uit het essay ‘De cirkelvormige tijd’ van Jorge Luis Borges[1] komt mijn illusieloze Facebook citaat[2], met het drievoudige ‘De leer van de cycli’ vormt het zijn verweer tegen Nietzsche leer van de Eeuwige wederkeer.[3]  Het FB-citaat is overigens van Schopenhauer, iemand die Borges zijn hele leven heeft bewonderd. Maar het gaat er hier nu om dit citaat enigszins in te bedden in de bedoelingen die Borges hierbij voor ogen stonden.

Borges haalt Marcus Auerelius aan: ‘Al telde jouw leven 3000 of 10 x 3000 jaren, bedenk dat niemand een ander leven verliest dan wat hij leeft en dat hij geen ander leven leeft dan dat hij verliest. De langste en de kortste termijn zijn derhalve identiek. Het heden is er voor iedereen; sterven is heden, een zeer korte tijdspanne verliezen. Niemand verliest het verleden of de toekomst want me kan niemand afpakken wat hij niet heeft. […]’.

“Als we bovenstaande regels met enige ernst lezen […] , zullen we zien dat ze twee curieuze gedachten verwoorden en vooronderstellen. De eerste is dat ze het verleden of de toekomst werkelijkheid ontzeggen. Zij komt tot uitdrukking in deze passage van Schopenhauer: “De verschijningsvorm van de wil is alleen het heden, niet de toekomst of het verleden; die bestaan slechts als denkbeeld en in samenhang met het bewustzijn, voor zover dat is onderworpen aan het redelijkheidsbeginsel. [en dan volgt nu het gebruikte citaat] ‘Niemand leeft in het verleden geleefd en niemand zal in de toekomst leven; het heden is de vorm van alle leven.’ De tweede ontkent net als Prediker dat er ooit iets nieuws onder de zon is. De gissing dat alle ervaringen van de mens (op een of andere manier) analoog zijn, kan op het eerste gezicht overkomen als eenvoudige verarming van de wereld.”

Borges rondt dan uiteindelijk als volgt af: ‘In tijden van bloei kan de gedachte dat het bestaan van de mens een constante, onveranderlijke kwantiteit is, tot triestheid stemmen of irriteren; in tijden van verval (zoals de huidige) betekent het de belofte dat geen enkel smaad, geen enkele ramp, geen enkele dictator ons ooit kan verarmen.’

©Bram Zoon (2018)

[1] Geboren 24 augustus 1899, Buenos Aires, Argentinië Overleden: 14 juni 1986, Genève, Zwitserland.

[2] ‘Niemand leeft in het verleden geleefd en niemand zal in de toekomst leven; het heden is de vorm van alle leven.’

[3] Jorg Luis Borges, De essays, 2016, pag. 245 – 261. De hier aangehaalde uiteenzettingen werden overigens in ‘De geschiedenis van de eeuwigheid’ (1936) gepubliceerd.