Maandelijks archief: januari 2014

Meesters in dienst van de muze

Zondagavond 26 januari de Doelen te Rotterdam, een avondvullend programma met Le Concert des Nations onder leiding van Jordi Savall.

Maestro Savall oogt bij een eerste aanblik vermoeid, klein en kwetsbaar. Gaandeweg de avond zie je hem overtuigender en krachtiger worden.Op het programma staan zes stukken uit de zeventiende eeuw. Wij kijken vooral uit naar het laatste deel.

En daar is dan het lang verwachte The Fairy Queen (1692) van Henry Purcell (1659-1695). Hier zijn we voor gekomen! Altijd als ik deze muziek hoor raak ik in trance, een bijzondere opwinding maakt zich van me meester. Ik voel me opgetild en daal in verrukking neer, vol van bewondering over zoiets moois. FQ heeft mij nog nooit teleurgesteld. Het is trefzekere ontroering. Toen we naar huis liepen wist ik opeens waarom dit stuk zoveel in me oproept. Dat komt omdat de FQ een buiten en een binnenwereld suggereert, ze lijken strak van elkaar gescheiden. De buitenwereld staat voor alles wat met macht, praal en aanzien heeft te maken. Een maatschappij gedomineerd door koningen en koninginnen, strijd aan hoven, vol van duistere intriges. Maar FO heeft ook een binnenwereld die staat voor verliefdheid, een hevig verlangen, zinnelijkheid. Fluisterende, weerkaatsende stemmen van geliefden. Je wordt in een muzikale achtbaan geschoten, enig verweer is uitgesloten. Purcell scheert de ene wereld uit en de andere in. Zo geeft hij een beeld van ons eigen leven, met zijn ups en downs. Van vreugde, geluk en bestemming. Van verlangen, pijn en teleurstelling.

Uitbundig aanhoudend applaus, één toegift.

Bram Zoon 2014

Danilo di Luca

1243624382294-mrr2wr6ulz52-500-70Het beeld dat Di Luca de laatse tijd over zich heeft afgeroepen is opnieuw niet gunstig. Toch moeten we niet vergeten dat hij ook een geweldig renner is geweest. Omdat de illustreren gaan we terug naar de Ronde van Italië van 2009. Indertijd schreef ik het volgende stukje over de Italiaan.

Deze wil om te winnen is niet van deze wereld, een renner kan er alles aan doen, maar het vermogen om zo te winnen is afkomstig van de goden. Er kon geen lachje vanaf tijdens de huldiging, er wachten de collega renners nog zware tuchtigingen.

Op 350 meter voor de meet plaatste hij al een geweldige demarrage en dan 200 meter voor de top van de Croce d’Aune komt zijn alles vernietigende spurt. Furieus.

De wijze waarop hij de vierde etappe in de ronde van Italië 2009 wist te winnen, heeft mijn bewondering voor deze Italiaanse wielrenner alleen nog maar groter gemaakt.

Danilo di Luca geboren in 1976 en afkomstig uit de Abruzzen, is kort en geblokt van gestalte, een renner van absolute wereldklasse. Korte licht stotende pedaaltred. Zijn zeges zijn altijd fel bevochten geweest, op het scherpst van de snede. In de verste verte geen linkebal. Als zijn tijdritten goed zijn gaat hij deze Giro winnen.

Kijken naar Di Luca maakt het leven zinvol en prachtig. Er huist een heldere en romantische geest in deze renner. Als hij lijdt, lijdt men met hem mee. Als hij glorieert, is iedereen blij. Held van het volk. Leeuwenhart.

Vroeger moesten vrouwen niet te dicht in zijn buurt komen, ze waren niet veilig, hij verslond ze. Nu staan zijn prestaties in het teken van het verdriet van de moeders en families van de slachtoffers van de recente aardbeving in zijn geboortestreek.

Hij heeft een scherp koersinzicht. De ideale combinatie van lefgozer en straatjongen; lekker bekkie bovendien. Koelbloedig en met killersmentaliteit. Aanraakbaar als hij de tol van zijn inspanningen de volgende dag moet betalen.

Juist omdat hij zo klein van stuk is en zo buitengewoon kan lijden is hij een heroïsche en bijna mythische figuur in het peloton der beroepsrenners.

Doping? Niet interessant! Zoon van Zeus.

Op 31 mei 2009 verloor Di Luca de Ronde van Italië met een tijdsverschil van 41 seconden aan de rus Denis Menchov. De finish van de Giro lag vlak voor de poorten van het Colosseum in Rome, ooit het grootste amfitheater van het Romeinse Rijk. Di Luca heeft Menchov aangepakt waar hij maar kon, o.a. op de Blockhaus en op de Vesuvius. Door zijn offensieve stijl van coursen heeft Di Luca wielergeschiedenis geschreven. Hij zag meerdere keren kans om bonificatieseconden op te strijken, maar het mocht niet baten, hij raakte Menschov niet kwijt. Di Luca won niet alleen de 4e maar ook de 10e etappe en het puntenklassement, hij reed 7 dagen in de leiderstrui. Menchov bleek en bleef de beste in het spel om de seconden, ondanks een valpartij in de afsluitende tijdrit. Later na zijn opvallende optreden zou duidelijk worden dat Di Luca een nieuwe variant van EPO had gebruikt. De Italiaan had blijkbaar niet alleen een roekeloze stijl van fietsen maar ook van leven. 

©Bram Zoon 2009

Lampusiak

M. LampusiakDit is een foto van meneer M. Lampusiak, hij is er niet meer, intussen overleden. Iemand die veel voor me heeft betekend. Ik herinner me nog goed onze eerste ontmoeting. Het was op een bewolkte regenachtige nazomermiddag. Door het beslagen winkelraam gebaart een man dat ik maar binnen moet komen. Hij draagt een donkere zware bril, heeft spierwit vlossig haar aan de zijkanten van zijn kale hoofd. Te midden van stapels en tot aan het plafon reikende boeken zit hij onverstoorbaar. Alleen zijn hoofd en schouders kan ik zien. Ik schat dat hij tegen de zestig loopt.

Met mijn hand en voet duw ik opnieuw tegen de deur, maar tevergeefs. Van het ene op het andere moment ben ik vastbesloten. Ik stoot met kracht de deur met mijn rechterschouder open. In een fractie van een seconde lig ik languit op een kokosmat die zich op de granietenvloer van zijn antiquariaat bevindt. Lampusiak moet om mijn binnenkomst onbedaarlijk en schuddebuikend lachen. Op de een of andere manier merk ik al snel dat ik ondanks mijn bijzondere entree welkom ben.
Later zal me duidelijk worden dat hij de wereld consequent in tweeën deelt: klanten die hij wel óf die hij niet moest, bellettrie óf filosofie en goed óf slecht.
Hij vertelde me alles over Arthur Schopenhauer. Dat hij niet veilig was gehecht aan zijn ouders, in het bijzonder zijn moeder. Over zijn moeizame relatie met vrouwen en met andere filosofen. Over ‘de wet van de toereikende grond’.
Ik was al wielrenner, nu wilde ik óók nog schrijver worden. Ze kunnen van alles over me zeggen, maar me ergens voor inzetten kan me niet ontzegd worden.

©Bram Zoon 2014

Schokkende dynamiek

Concertgebouw AmsterdamHet donderde en bliksemde gisteravond in het ING-Nieuwjaarsconcert. Het concertgebouw schudde op haar fundamenten toen het laatste deel van Beethovens zevende symfonie weerklonk. Van een fluisterende bries (Pastorale) kwamen we in een ruwe wervelstorm. Het KCO was op dreef. Het leek wel alsof de bank al haar zorgen met één klap probeerde te verdrijven. Je moet stevig in je schoenen staan als je je waagt in de nabijheid van zo’n net niet uit zijn voegen barstende symfonie. De ING deed dat, daar was een reden voor, de staatsschuld is (bijna) afbetaald.